Cities with population from one to five million are called / एक से पांच लाख की आबादी वाले शहर कहलाते हैं
Cities with population from one to five million are called / एक से पांच लाख की आबादी वाले शहर कहलाते हैं
(1) Conurbation / महासभा
(2) Million City / मिलियन सिटी
(3) Metropolitan / महानगर
(4) Cosmopolitan / महानगरीय
(SSC Multi-Tasking Staff Exam. 17.03.2013)
Answer / उत्तर : –
(3) Metropolitan / महानगर
Explanation / व्याख्यात्मक विवरण :-
Conurbation is a large area consisting of various towns that have expanded and joined together. Cosmopolitan means containing or influenced by people from all over the world. Metropolitan is large or a capital city having population from one to five million.
श्रेणी | नगर | चित्र | जनसंख्या | प्रकार | क्षेत्रफल
(किमी²) |
जनसंख्या घनत्व(/किमी²) |
देश |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | शंघाई | ![]() |
2,42,56,800 | नगर पालिका | 6,340.5 | 3,826 | ![]() |
2 | बीजिंग | ![]() |
2,15,42,000 | नगरपालिका | 16,410.54 | 1,311 | ![]() |
3 | दिल्ली | ![]() |
1,67,87,941 | केंद्र शासित
प्रदेश |
1,484 | 11,313 | ![]() |
4 | कराची | 16,126,000 | महानगर
निगम |
3,527 | 4,572 | ![]() |
|
5 | तिआंजिन | ![]() |
1,52,00,000 | नगरपालिका | 11,760 | 1,293 | ![]() |
6 | इस्तांबुल | ![]() |
1,41,60,467 | महानगर नगरपालिका | 5,461 | 2,593 | ![]() |
7 | टोक्यो | ![]() |
1,35,13,734 | राजधानी | 2,191 | 6,168 | ![]() |
8 | ग्वांगझोउ | ![]() |
1,30,80,500 | उप-प्रांतीय
शहर |
7,434.4 | 1,759 | ![]() |
9 | लागोस | ![]() |
12,614,000 | महानगर | 1,171.28 | 13,712 | ![]() |
10 | मुंबई | ![]() |
12,442,373 | नगर निगम | 603.4 | 20,680 | ![]() |
11 | मास्को | ![]() |
12,380,664 | फेडरल शहर | 2,510.12 | 4,859 | ![]() |
12 | साओ पाउलो | ![]() |
1,20,38,175 | नगर पालिका शहर[ | 1,521.11 | 7,914 | ![]() |
13 | शेन्ज़ेन | ![]() |
10,467,400 | उप-प्रांतीय
शहर |
1,991.64 | 5,256 | ![]() |
14 | जकार्ता | ![]() |
10,075,310 | डीकेआई
जकार्ता |
664.12 | 15,171 | ![]() |
15 | लाहौर | ![]() |
1,00,52,000 | जिला शहर | 1,772 | 5,673 | ![]() |
16 | सियोल | ![]() |
9,995,784 | विशेष शहर | 605.21 | 17,134 | ![]() |
17 | वूहान | ![]() |
97,85,392 | उप-प्रांतीय शहर | 1,327.61 | 5,187 | ![]() |
18 | किन्शासा | 9,735,000 | महानगर नगर पालिका-प्रांत | 1,117.62 | 8,710 | ![]() |
|
19 | काहिरा | ![]() |
9,278,441 | प्रशासनिक | 3,085.1 | 3,008 | ![]() |
20 | ढाका | ![]() |
89,06,039 | महानगर-पालिका | 300 | 29,687 | ![]() |
21 | मेक्सिको सिटी | ![]() |
88,74,724 | संघीय जिला | 1,485.49 | 5,974 | ![]() |
22 | लीमा | ![]() |
86,93,387 | महानगर नगर पालिका-प्रांत | 2,672.3 | 3,253 | ![]() |
23 | लंदन | ![]() |
86,73,713 | ग्रेटर लंदन प्राधिकरण | 1,572.15 | 5,431 | ![]() |
24 | न्यूयॉर्क शहर | ![]() |
85,50,405 | शहर | 783.84 | 10,908 | ![]() |
25 | बेंगलुरु | ![]() |
8,443,675 | नगर निगम | 741.00 | 11,876 | ![]() |
26 | बैंकॉक | ![]() |
82,80,925 | महानगर नगर पालिका-प्रांत | 1,568.74 | 5,279 | ![]() |
27 | हो ची मिन्ह शहर | 82,24,400 | महानगर नगर पालिका-प्रांत | 2,095.5 | 3,925 | ![]() |
|
28 | डोंग्गूआन | ![]() |
82,20,207 | विभाग-स्तरीय शहर | 2,469.4 | 3,329 | ![]() |
29 | चौन्ग्क्विंग | ![]() |
81,89,800 | केंद्रीय चूंगचींग नगर पालिका |
5,473 | 1,496 | ![]() |
30 | नानजिंग | ![]() |
81,87,828 | उप-प्रांतीय शहर | 4,713.85 | 1,737 | ![]() |
31 | तेहरान | ![]() |
81,54,051 | शहर नगरपालिका | 450.93 | 18,083 | ![]() |
32 | शेनयांग | 81,06,171 | उप-प्रांतीय शहर | 12,942 | 626 | ![]() |
|
33 | बोगोटा | ![]() |
77,76,845 | राजधानी जिला | 859.11 | 9,052 | ![]() |
34 | निंग्बो | ![]() |
76,05,689 | उप-प्रांतीय शहर | 9,816.23 | 775 | ![]() |
35 | हॉन्ग कॉन्ग | ![]() |
72,98,600 | विशेष व्यवस्थापकीय क्षेत्र | 1,104.43 | 6,608 | ![]() |
36 | हनोई | ![]() |
72,32,700 | महानगर नगर पालिका-प्रांत | 3,324.5 | 2,176 | ![]() |
37 | बगदाद | ![]() |
71,80,889 | महानगर नगर पालिका-प्रांत | 4,555 | 1,576 | ![]() |
38 | चांगशा | ![]() |
70,44,118 | विभाग-स्तरीय शहर | 11,819 | 596 | ![]() |
39 | हैदराबाद | ![]() |
67,31,790 | नगर निगम | 625 | 10,832 | ![]() |
40 | चेन्नई | ![]() |
67,27,000 | नगर निगम | 426.51 | 15,772 | ![]() |
41 | रियो डि जेनेरो | ![]() |
64,98,837 | नगर पालिका शहर | 1,200.27 | 5,414 | ![]() |
42 | फैसलाबाद | ![]() |
64,18,745 | जिला शहर | 214 | 29,907 | ![]() |
43 | फोशान | ![]() |
61,51,622 | विभाग-स्तरीय शहर | 2,034.62 | 3,023 | ![]() |
44 | ज़ुनयि | 61,27,009 | विभाग-स्तरीय शहर | 30,763 | 199 | ![]() |
|
45 | सानतिआगो | ![]() |
57,43,719 | महानगर नगर पालिका-प्रांत | 1,249.9 | 4,595 | ![]() |
46 | रियाद | ![]() |
56,76,621 | नगर पालिका शहर | 1,233.98 | 4,600 | ![]() |
47 | अहमदाबाद | ![]() |
55,70,585 | नगर निगम | 475 | 11,728 | ![]() |
48 | सिंगापुर | ![]() |
55,35,000 | राज्य शहर | 719.1 | 7,697 | ![]() |
49 | शान्ताउ | ![]() |
53,91,028 | विभाग-स्तरीय शहर | 2,064.42 | 2,611 | ![]() |
50 | सेंट पीटर्सबर्ग | ![]() |
52,81,579 | फेडरल शहर | 1,439 | 3,608 | ![]() |
51 | यांगून | ![]() |
52,14,000 | महानगर नगर पालिका-प्रांत | 598.75 | 8,708 | ![]() |
52 | अबिदजान | ![]() |
47,65,000 | विभाग/शहर जिला | 2,119 | 2,249 | ![]() |
53 | चेंगदू | ![]() |
47,41,929 | उप-प्रांतीय शहर | 421 | 11,263 | ![]() |
54 | सिकन्दरिया | ![]() |
46,16,625 | प्रशासनिक | 2,300 | 2,007 | ![]() |
55 | कोलकाता | ![]() |
44,96,694 | नगर निगम | 185 | 24,306 | ![]() |
56 | अंकारा | ![]() |
44,70,800 | महानगर नगर पालिका-प्रांत | 1,910.92 | 2,340 | ![]() |
57 | शिआन | 87,05,600 | उप-प्रांतीय शहर | 832.17 | 5,369 | ![]() |
|
58 | सूरत | ![]() |
44,62,002 | नगर निगम | 326.515 | 13,666 | ![]() |
59 | जोहान्सबर्ग | ![]() |
44,34,827 | नगर पालिका शहर | 1,644.98 | 2,696 | ![]() |
60 | दार अस सलाम | ![]() |
43,64,541 | महानगर नगर पालिका-प्रांत | 1,631.12 | 2,676 | ![]() |
61 | सूझोऊ | ![]() |
43,27,066 | विभाग-स्तरीय शहर | 1,649.72 | 2,623 | ![]() |
62 | हारबिन | ![]() |
42,80,701 | उप-प्रांतीय शहर | 1,718.2 | 2,491 | ![]() |
63 | गीज़ा | ![]() |
42,39,988 | प्रशासनिक | 289.08 | 14,667 | ![]() |
64 | झेंगझोऊ | ![]() |
41,22,087 | उप-प्रांतीय
शहर |
1,015.66 | 4,059 | ![]() |
65 | न्यू ताइपे शहर | ![]() |
39,54,929 | विशेष नगर पालिका | 2,052.57 | 1,927 | ![]() |
66 | लॉस एंजेलिस | ![]() |
38,84,307 | नगर पालिका
शहर |
1,213.85 | 3,200 | ![]() |
67 | केप टाउन | ![]() |
37,40,026 | नगर पालिका शहर | 2,444.97 | 1,530 | ![]() |
68 | योकोहामा शहर | ![]() |
37,26,167 | नामित शहर | 437.49 | 8,517 | ![]() |
69 | बर्लिन | ![]() |
36,71,000 | राज्य शहर | 891.75 | 4,117 | ![]() |
70 | बुसान | ![]() |
35,90,101 | महानगर | 766.12 | 4,686 | ![]() |
71 | हांगझोऊ | ![]() |
35,60,391 | उप-प्रांतीय शहर | 728.19 | 4,889 | ![]() |
72 | शियामेन | ![]() |
35,31,347 | उप-प्रांतीय शहर | 1,699 | 2,078 | ![]() |
73 | चिनझोऊ | 35,20,846 | विभाग-स्तरीय शहर | 1,062 | 3,315 | ![]() |
|
74 | रावलपिंडी | चित्र:FFC Head Office.jpg | 35,10,000 | जिला शहर | 127 | 27,638 | ![]() |
75 | जेद्दाह | ![]() |
34,56,259 | नगर पालिका शहर | 1,765 | 1,958 | ![]() |
76 | डरबन | ![]() |
34,42,361 | नगर पालिका शहर | 2,291.31 | 1,502 | ![]() |
77 | हैदराबाद (पाकिस्तान) | 34,29,471 | शहर जिला | 114 | 30,083 | ![]() |
|
78 | काबुल | ![]() |
34,14,100 | नगर पालिका शहर | 275 | 12,415 | ![]() |
79 | कासाब्लांका | ![]() |
3,359,818 | प्रभाग | 387 | 8,682 | ![]() |
80 | हेफ़ेई | ![]() |
33,52,076 | विभाग-स्तरीय शहर | 838.52 | 3,998 | ![]() |
81 | प्योंगयांग | ![]() |
32,55,388 | प्रत्यक्ष-नियंत्रित नगर पालिका | 2,113 | 1,541 | ![]() |
82 | मैड्रिड | ![]() |
32,07,247 | नगर पालिका शहर | 605.77 | 5,294 | ![]() |
83 | पेशावर | ![]() |
32,01,000 | नगर निगम | 125 | 25,608 | ![]() |
84 | एकुरहुलेनि | ![]() |
31,78,470 | नगर पालिका शहर | 1,975.31 | 1,609 | ![]() |
85 | नैरोबी | ![]() |
31,38,369 | राजधानी जिला | 694.9 | 4,829 | ![]() |
86 | झोंगशान | ![]() |
31,21,275 | विभाग-स्तरीय शहर | 1,783.67 | 1,750 | ![]() |
87 | पुणे | ![]() |
31,15,431 | नगर निगम | 450.69 | 6,913 | ![]() |
88 | अदीस अबाबा | ![]() |
31,03,673 | महानगर नगर पालिका-प्रांत | 526.99 | 5,889 | ![]() |
89 | जयपुर | ![]() |
30,73,350 | नगर निगम | 485 | 6,337 | ![]() |
90 | ब्यूनस आयर्स | ![]() |
3,054,300 | संघीय जिला | 203 | 15,046 | ![]() |
91 | वानजाउ | 30,39,439 | विभाग-स्तरीय शहर | 1,187.88 | 2,559 | ![]() |
(
1) The State Government may, by notification, declare that, as from such date as may be specified in the notification, any area in the State comprising a city or town whose population exceeds one million shall be a metropolitan area for the purposes of this Code.
(2) As from the commencement of this Code, each of the Presidency-towns of Bombay, Calcutta and Madras and the city of Ahmedabad shall be deemed to be declared under sub-section (1) to be a metropolitan area.
(3) The State Government may, by notification, extend, reduce or alter the limits of a metropolitan area but the reduction or alteration shall not be so made as to reduce the population of such area to less than one million.
(4) Where, after an area has been declared, or deemed to have been declared to be, a metropolitan area, the population of such area falls below one million, such area shall, on and from such date as the State Government may, by notification, specify in this behalf, cease to be a metropolitan area; but notwithstanding such cesser, any inquiry, trial or appeal pending immediately before such cesser before any Court or Magistrate in such area shall continue to be dealt with under this Code, as if such cesser had not taken place.
(5) Where the State Government reduces or alters, under sub-section (3), the limits of any metropolitan area, such reduction or alteration shall not affect any inquiry, trial or appeal pending immediately before such reduction or alteration before any Court or Magistrate and every such inquiry, trial or appeal shall continue to be dealt with under this Code as if such reduction or alteration had not taken place.
Explanation – In this section, the expression “population” means the population as ascertained at the last preceding census of which the relevant figures have been published.
कनर्बेशन एक बड़ा क्षेत्र है जिसमें विभिन्न शहर शामिल हैं जो एक साथ विस्तारित और जुड़ गए हैं। कॉस्मोपॉलिटन का अर्थ है दुनिया भर के लोगों से युक्त या प्रभावित होना। महानगर एक बड़ा या राजधानी शहर है जिसकी आबादी एक से पांच मिलियन तक है।
(1) राज्य सरकार, अधिसूचना द्वारा, घोषणा कर सकती है कि, ऐसी तारीख से, जो अधिसूचना में निर्दिष्ट की जा सकती है, राज्य का कोई भी क्षेत्र जिसमें एक शहर या कस्बा शामिल है, जिसकी आबादी एक मिलियन से अधिक है, के प्रयोजनों के लिए एक महानगरीय क्षेत्र होगा। यह कोड।
(2) इस संहिता के प्रारंभ से, बॉम्बे, कलकत्ता और मद्रास के प्रेसीडेंसी-नगरों में से प्रत्येक और अहमदाबाद शहर को उप-धारा (1) के तहत महानगरीय क्षेत्र घोषित किया जाएगा।
(3) राज्य सरकार, अधिसूचना द्वारा, महानगरीय क्षेत्र की सीमाओं को बढ़ा, घटा या बदल सकती है, लेकिन कमी या परिवर्तन इस तरह नहीं किया जाएगा कि ऐसे क्षेत्र की आबादी एक मिलियन से कम हो जाए।
(4) जहां, किसी क्षेत्र को महानगरीय क्षेत्र घोषित किए जाने या घोषित किए जाने के बाद, ऐसे क्षेत्र की जनसंख्या दस लाख से कम हो जाती है, ऐसा क्षेत्र, ऐसी तारीख से और उस तारीख से, जैसा राज्य सरकार करे, अधिसूचना द्वारा, इस संबंध में निर्दिष्ट करें, एक महानगरीय क्षेत्र नहीं रहेगा; लेकिन ऐसे सेसर के होते हुए भी, ऐसे क्षेत्र में किसी न्यायालय या मजिस्ट्रेट के समक्ष ऐसे सेसर के ठीक पहले लंबित किसी भी जांच, विचारण या अपील पर इस संहिता के तहत कार्रवाई जारी रहेगी, मानो ऐसा सेसर नहीं हुआ हो।
(5) जहां राज्य सरकार उप-धारा (3) के तहत, किसी महानगरीय क्षेत्र की सीमाओं को कम या बदल देती है, ऐसी कमी या परिवर्तन किसी भी न्यायालय के समक्ष ऐसी कमी या परिवर्तन से ठीक पहले लंबित किसी भी जांच, परीक्षण या अपील को प्रभावित नहीं करेगा। मजिस्ट्रेट और ऐसी प्रत्येक जांच, विचारण या अपील को इस संहिता के अधीन निपटाया जाता रहेगा मानो ऐसी कोई कमी या परिवर्तन नहीं किया गया हो।
स्पष्टीकरण – इस खंड में, अभिव्यक्ति “जनसंख्या” का अर्थ पिछली पिछली जनगणना में निर्धारित जनसंख्या से है, जिसके प्रासंगिक आंकड़े प्रकाशित किए गए हैं।